Bệnh viêm tuyến giáp mãn tính Hashimoto hay còn được gọi dưới tên viêm giáp tự miễn. Tình trạng này gây nên nhiều vấn đề liên quan đến tuyến giáp, đặc biệt là hiện tượng suy giáp. Đây là một trong những tình trạng có biến chứng cực kỳ nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời.
Chúng ta cùng nhau tìm hiểu về nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị một cách chính xác thông qua bài viết dưới đây nhé!
Khái niệm của bệnh viêm tuyến giáp mãn tính
Tình trạng bệnh viêm tuyến giáp Hashimoto còn được nhiều chuyên gia nhắc đến với tên Lymphocytic tự miễn mãn tính. Hiện tượng này xuất hiện khi hệ thống miễn dịch bị rối loạn và chống lại các mô tuyến giáp có trong cơ thể.
Tuyến giáp đóng một vai trò hết sức quan trọng trong hệ thống nội tiết của cơ thể con người. Đây là nơi trực tiếp sản xuất nhiều loại hormone có mối quan hệ mật thiết với nhiều chức năng chính của cơ thể. Trong đó bao gồm: sức mạnh cơ bắp, điều chỉnh thân nhiệt và tăng cường sức mạnh cơ bắp.
Tuyến giáp của người bệnh sẽ gặp khó khăn khi cố gắng thực hiện nhiệm vụ của mình, đồng thời các mô tuyến giáp sẽ bị tấn công mạnh mẽ bởi hệ miễn dịch và gây ra tình trạng suy giáp. Theo như thống kê hiện tại, bệnh viêm tuyến giáp Hashimoto có thể diễn ra ở nhiều độ tuổi lớn nhỏ khác nhau, ngay cả trẻ em cũng có nguy cơ mắc bệnh rất lớn.
Đặc biệt, phụ nữ ở độ tuổi trung niên là đối tượng có nguy cơ mắc bệnh cao nhất cũng như chịu nhiều ảnh hưởng trầm trọng đến sức khỏe. Bệnh lý này được tìm thấy lần đầu tiên vào năm 1912 – 1957, tỷ lệ mắc bệnh khá cao với 1 – 1,5 người mắc bệnh trong 1000 người và có xu hướng tăng dần theo từng năm.
Phân loại viêm tuyến giáp mãn tính
Như chúng ta đã biết, tuyến giáp sản sinh ra 2 loại hormon chính trong cơ thể là T3 và T4. Chúng có vai trò thiết yếu để điều hòa chức năng của một vài cơ quan thuộc hệ tim mạch, hệ tiêu hóa hay hệ thần kinh,… Bên cạnh đó, các hormone này còn can thiệp vào quá trình chuyển hóa các chất béo, đạm hay Carbohydrate ở cơ thể,…
Hiện nay, theo nhiều chuyên gia về tuyến giáp nhận định, có 4 loại bệnh tuyến giáp tự miễn phổ biến nhất như là:
- Viêm tuyến giáp cấp, vi trùng sinh mủ là tác nhân chính gây ra tình trạng tuyến giáp bị viêm cấp tính. Loại bệnh này thường rất hiếm xảy ra, nguyên nhân bệnh là từ sinh vật truyền nhiễm và vi khuẩn.
- Viêm tuyến giáp tự miễn – thường hay gọi là bệnh Hashimoto;
- Viêm tuyến giáp không đau;
- Viêm giáp bán cấp
Nguyên nhân dẫn đến tình trạng viêm tuyến giáp Hashimoto
Tình trạng viêm tuyến giáp mạn tính Hashimoto được xếp vào bệnh lý tự miễn, điều này có nghĩa là hệ miễn dịch có sự nhầm lẫn trong nhận diện giữa những tế bào trong cơ thể người bệnh với những yếu tố gây hại xâm nhập từ bên ngoài. Nguyên nhân cho việc nhầm lẫn này vẫn chưa được các nhà khoa học xác định chính xác.
Mặc dù vậy, một số nguyên nhân gây ra căn bệnh viêm giáp Hashimoto được các nhà khoa học công bố có liên quan đến các yếu tố như sau:
- Mã gen, một trong những tác nhân chính gây ra căn bệnh viêm giáp mãn tính là yếu tố di truyền. Đa số những người mắc bệnh là thành viên trong gia đình có tiền sử mắc bệnh liên quan đến tuyến giáp cũng như các loại bệnh tự miễn khác.
- Hormone giới tính, đây được cho là một trong những nguyên nhân chính gây ra tình trạng bệnh Hashimoto. Nhiều thống kê chỉ ra rằng, phụ nữ có nguy cơ mắc bệnh và chịu nhiều ảnh hưởng hơn gấp 7 lần khi so sánh với nam giới. Nữ giới sau khi trải qua thời kỳ sinh nở thường có nguy cơ cao mắc cấn vấn đề về tuyến giáp.
- Tiếp xúc với bức xạ (nhiễm xạ), một nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng bệnh nhân thường sinh hoạt và tiếp xúc với môi trường chứa nhiều chất phóng xạ. Đồng thời, các bệnh nhân đã hoặc đang sử dụng liệu pháp điều trị bức xạ đối với bệnh Hodgkin (một dạng của ung thư máu) có tỷ lệ mắc bệnh cao.
- Rối loạn I-ốt, khẩu phần ăn của người bệnh có chứa quá ít hoặc quá nhiều hàm lượng Iodine cũng có thể dẫn đến viêm giáp mạn tính đặc biệt là ở những người nhạy cảm với khoáng chất này.
- Nguyên nhân khác, bên cạnh những nguyên nhân chính ở trên còn có nhiều yếu tố khác dẫn đến bệnh như: căng thẳng và stress liên tục trong đời sống cũng như công việc, một số bệnh lý tự miễn (viêm khớp dạng thấp,…), thường xuyên sử dụng thuốc lá hay nhiều vấn đề liên quan đến thâm thần học như cuồng ăn hay chán ăn,…
Triệu chứng chính của bệnh viêm tuyến giáp mãn tính
Những triệu chứng của bệnh viêm tuyến giáp mãn tính Hashimoto thường không có biểu hiện gì quyết liệt ở thời kỳ đầu. Các triệu chứng này phát triển trong âm thầm, người bệnh thường nhầm lẫn với bệnh lý khác khi cảm thấy tăng cân nhẹ và mệt.
Tuy nhiên, khi người bệnh không thăm khám và để tình trạng kéo dài đến giai đoạn suy giáp sẽ bắt đầu xuất hiện những triệu chứng. Mức độ nặng nhẹ của bệnh lý sẽ quyết định đến triệu chứng của bệnh. Một vài triệu chứng tiêu biểu của bệnh viêm giáp tự miễn như:
- Suy nhược cơ thể;
- Rất sợ lạnh;
- Táo bón;
- Rất khó tập trung vào công việc cùng với suy giảm trí nhớ;
- Căng thẳng thần kinh;
- Thường xuyên lo âu;
- Da nhợt nhạt và khô;
- Phù mặt;
- Tóc rụng;
- Giọng khàn và đặc;
- Cứng cơ và đau nhức (nhất là ở vai và đùi);
- Nhiều bướu cổ xuất hiện;
- Tăng cân rất nhanh và rất khó kiểm soát mà không rõ nguyên nhân;
- Móng khô, rất dễ gãy;
- Hàm lượng Cholesterol trong máu tăng đột ngột;
- Nữ giới thường gặp phải tình trạng rong kinh hay tình trạng rối loạn kinh nguyệt kéo dài.
- Trầm cảm;
- Những chi dưới có dấu hiệu yếu cơ.
- …
Nếu người bệnh mắc một hay nhiều các triệu chứng trên thì hãy đến cơ sở y tế gần nhất để thăm khám và có kế hoạch điều trị. Người bệnh để lâu có thể dẫn đến tình trạng nặng hơn hoặc xuất hiện thêm những triệu chứng cực kỳ nghiêm trọng, gây ảnh hưởng đến các hoạt động (vận động) thường ngày.
Người bệnh sẽ trở nên chậm chạp hơn rất nhiều và phải đối mặt với nhiều vấn đề liên quan đến tâm thần,… Ở một số người cao tuổi, trong trường hợp nặng về viêm tuyến giáp mạn tính thường gặp phải tình trạng hôn mê vì suy giáp, ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng của người bệnh.
Phương pháp điều trị viêm giáp tự miễn tốt nhất hiện nay
Hiện nay, do vẫn chưa tìm được chính xác nguyên nhân gây bệnh nên chính vì vậy vẫn chưa có cách chữa chích thức cho tình trạng này. Người bệnh hãy giữ cho mình tinh thần lạc quan và thăm khám bác sĩ thường xuyên để được điều trị đúng cách.
Tùy thuộc vào từng giai đoạn bệnh sẽ có cách chữa trị khác nhau. Đặc biệt nhất là trong giai đoạn bình giáp, người bệnh chỉ cần thăm khám định kỳ để theo dõi tình hình phát triển bệnh.
Sự phát triển vượt bậc của khoa học công nghệ đã mang đến nhiều giải pháp điều trị đầy hiệu quả cho tình trạng viêm tuyến giáp mãn tính. Các bạn có thể tham khảo một số cách chính như dưới đây:
Thay thế hormone bằng thuốc
Bệnh lý Hashimoto thường gây ra tình trạng suy giáp ở người bệnh, chính vì vậy liều thuốc tốt nhất cho trường hợp này chính là Levothyroxine. Đây là loại thuốc được nhiều bác sĩ chuyên khoa lựa chọn để kê cho người bệnh vì tính phổ biến và chi phí rất rẻ.
Hơn nữa, Levothyroxine còn có tác dụng làm giảm kích thước của bướu cổ, tránh trường hợp bướu to gây chèn ép lên nhiều cơ quan. Thời gian sử dụng hormone thay thế có thể lên đến 3 – 6 tháng hoặc kéo dài nếu tình trạng suy giáp vẫn còn tiếp diễn.
Bên cạnh đó, một số quốc gia lớn khác họ lựa chọn những phương thuốc khác, ngoài Levothyroxine để đạt hiệu quả hơn. Cụ thể như là ở Đức họ có nhiều phương thuốc tốt hơn cho tình trạng suy giáp như:
- Novothyral, một viên có chứa T3 và T4 tổng hợp;
- Thybon, mỗi viên chỉ có Liothyronine tổng hợp (T3);
- Thyreogland, đây là phương thuốc được sản xuất từ tuyến giáp của loài lợn, chúng có chứa T1, T2, T3, T4 và Calcitonin tự nhiên và an toàn cho sức khỏe.
Ngoài ra, ở quốc gia có nền y học phát triển vượt bậc như Mỹ cũng lựa chọn phương pháp tự nhiên để bảo vệ tối đa cho sức khỏe của người bệnh khi lựa chọn thay thế hormone tuyến giáp như là:
- Cytomel, trong một viên chỉ có Liothyronine tổng hợp (T3);
- Những loại thuốc: Armor Thyroid, NP Thyroid, WP Thyroid và Nature Thyroid được làm từ tuyến giáp của lợn và chứa các thành phần tự nhiên như T4, T3, T2, T1 cùng với Calcitonin.
Thuốc chống viêm Corticoid
Những loại thuốc kháng viêm không chứa thành phần Steroid hoặc Prednisolon được sử dụng khi bướu giáp có dấu hiệu phát triển nhanh về kích thước. Tuy vậy, những loại thuốc này gây tổn hại niêm mạc dạ dày và nhiều tác dụng phụ nguy hiểm khi sử dụng quá liều hay trong khoảng thời gian dài.
Vì vậy, người bệnh cần cẩn thận và nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng loại thuốc này để tránh gặp phải nhiều trường hợp không mong muốn xảy ra. Đồng thời, nên thăm khám thường xuyên và thực hiện đúng theo chỉ định của bác sĩ để đạt hiệu quả tối đa.
Phẫu thuật cắt bỏ khối bướu cổ
Phương pháp này sẽ được tiến hành khi kích thước của bướu giáp phát triển lớn và chèn ép đến các dây thần kinh xung quanh. Thêm nữa, kích thước bướu giáp to làm cho người bệnh tự ti về ngoại hình của mình.
Bệnh nhân cũng được chỉ định phẫu thuật khi thuốc không còn tác dụng, phần bướu khu trú hay mô tuyến giáp bị tổn thương sẽ được cắt bỏ. Cùng với đó, để tránh bướu giáp gây chèn ép lên khí quản, người bệnh nên cắt bỏ phần eo giữa hai thùy của tuyến giáp.
Sóng cao tần tuyến giáp RFA
Phương pháp này mới được nghiên cứu và áp dụng vào trong những năm gần đây. Kỹ thuật hiện đại này thực hiện trong thời gian nhanh chóng, không đau đớn, không để lại sẹo và người bệnh có thể xuất viện ngay trong ngày, tuyệt đối không gây ảnh hưởng đến sức khỏe.
Phương pháp đốt sóng cao tần RFA sử dụng điện giúp làm giảm kích thước của bướu tuyến giáp do viêm tuyến giáp mãn tính gây ra. Bác sĩ thực hiện sẽ tiến hành gây tê đúng tại nơi bướu giáp thay vì gây mê toàn thân nên có thể tránh được tác dụng phụ của thuốc.
Liệu rằng bệnh viêm tuyến giáp có nguy hiểm không?
Người bệnh không may mắc phải tình trạng viêm tuyến giáp mãn tính Hashimoto sẽ bị giảm khả năng sản sinh hormone tuyến giáp. Tuyến giáp của người bệnh sẽ bị tổn thương một cách chậm chạp trong thời gian dài.
Các chuyên gia đầu ngành về tuyến giáp nhận định bệnh viêm tuyến giáp không gây nguy hiểm nghiêm trọng cho người bệnh. Tuy nhiên, nếu để tình trạng tiếp diễn trong thời gian dài sẽ khiến cho sức khỏe bị suy kiệt.
Các biến chứng nguy hiểm thường thấy ở bệnh viêm tuyến giáp mãn tính Hashimoto như là bướu cổ, bệnh về tim mạch, phù niêm hay tâm thần kinh. Ngoài ra, những bà mẹ đang mang thai nếu không điều trị kịp thời sẽ gây ra dị tật bẩm sinh ở trẻ.
Tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng có thể xuất hiện hiện tượng hôn mê do suy giáp gây ra, đặc biệt là đối với những bệnh nhân lớn tuổi. Chính vì vậy, việc phát hiện và điều trị kịp thời là hết sức cần thiết để đảm bảo sức khỏe luôn trong trạng thái khỏe mạnh.
Cách ngăn ngừa bệnh viêm tuyến giáp mạn tính Hashimoto
Các nghiên cứu khoa học chuyên sâu đã chỉ ra rằng chúng ta có thể ngăn ngừa bệnh Hashimoto thông qua những cách như dưới đây:
- Nên tránh sử dụng các loại thực phẩm đặc hiệu hoặc gluten vì chúng gây ra các phản ứng miễn dịch;
- Bổ sung khoáng chất Canxi và Sắt;
- Ngăn ngừa và điều trị các triệu chứng trào ngược bằng việc sử dụng thuốc ức chế bơm proton;
- Giữ cho tinh thần thoải mái;
- Bỏ thuốc lá;
- Không nên sử dụng nhiều bia rượu hoặc các chất kích thích thần kinh khác;
- Sử dụng các loại thuốc Cholesterol.
Thường xuyên luyện tập thể dục và tránh xa các chất kích thích có hại cho cơ thể sẽ giúp bạn có một cơ thể khỏe mạnh và đẩy lùi mọi bệnh tật. Việc khám sức khỏe định kỳ cũng vô cùng quan trọng, những bệnh lý nguy hiểm nếu phát hiện sớm sẽ được chữa trị dứt điểm.
Tổng Kết
Như vậy là bài viết ở trên đã giới thiệu tất cả những thông tin liên quan đến bệnh viêm tuyến giáp mãn tính Hashimoto cũng như trả lời câu hỏi viêm giáp có nguy hiểm không? Người bệnh nên nhớ cần tuân thủ theo đúng hướng dẫn của bác sĩ cùng với chế độ làm việc, sinh hoạt lành mạnh.
Mặc dù bệnh lý không gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng nhưng để lại nhiều di chứng ảnh hưởng đến sức khỏe. Vì vậy, mọi người nên có kế hoạch kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện bệnh và điều trị kịp thời.