Định lượng TSH giúp các bác sĩ có cái nhìn tổng quát về tình trạng tuyến giáp hiện tại của người bệnh. Từ đó, tìm ra những phương pháp điều trị hiệu quả hơn cũng như ngăn ngừa các bệnh khác.

Tuy nhiên, nhiều người hiện nay vẫn chưa hiểu định lượng TSH là gì? và vai trò của nó ra sao trong điều trị bệnh lý tuyến giáp? Bài viết dưới đây Hormonetuyengiap.com sẽ giúp bạn trả lời với những thông tin bổ ích được tổng hợp.

Tuyến giáp – Chức năng chính trong cơ thể

Tuyến giáp là một tuyến nội tiết kích thước nhỏ hình bướm ở vị trí trước cổ. Tuyến giáp có vai trò chính trong việc điều hòa hoạt động các mô cơ quan và tế bào của cơ thể thông qua hormone. Hormone tuyến giáp tác động và kiểm soát tốc độ trao đổi chất của cơ thể và nồng độ của nhiều loại khoáng chất khác nhau trong máu.

Tuyến giáp là “bộ máy” sản sinh ra hai hormone chính, một loại có tên là Thyroxine (T4) và loại còn lại được gọi là Triiodothyronine (T3). Hàm lượng hormon T3 và T4 được sản sinh điều hòa bởi hormone kích thích tuyến giáp TSH ở tuyến yên.

Định nghĩa TSH – Hormone kích thích tuyến giáp

TSH là tên gọi chung của những hormone kích thích tuyến giáp được sản xuất bởi tuyến yên và một hormon vùng dưới đồi tên TRH. Bản chất của TSH là một Glycoprotein với trọng lượng phân tử lên tới 28,000 dalton.

Khi cơ thể phải đối mặt với các tình trạng Stress thực thể hay nồng độ hormone giáp trong dòng tuần hoàn giảm xuống hay tâm thần vùng dưới đồi bị kích thích để sản sinh hormone dẫn đến giải phóng TRH (hormone hướng tuyến giáp.

TRH sẽ có vai trò như một “tín hiệu” gửi đến thùy trước tuyến yên để sản sinh hormone kích thích tuyến giáp (TSH). Tiếp đó, TSH kích thích tuyến giáp sản xuất hormone T4 và T3. TSH là yếu tố có giá trị xét nghiệm rất lớn giúp chẩn đoán cũng như theo dõi tình trạng tuyến giáp đặc biệt đối với bệnh lý Basedow.

Khái niệm định lượng TSH là gì?

Định lượng TSH hay còn gọi là xét nghiệm TSH, chỉ số hormone kích thích tuyến giáp được tuyến yên sản xuất. Quá trình này được kiểm soát bởi TRH – một hormone ở vùng dưới đồi. Khi TRH được sản sinh, nhiệm vụ của nó sẽ kích thích tuyến yên tiết ra TSH và kích thích tuyến giáp giải phóng hai hormon T3 và T4.

Định lượng chỉ số TSH trong cơ thể phục vụ chẩn đoán các bệnh lý liên quan đến rối loạn tuyến giáp như: suy giáp và cường giáp. Ngoài ra, phân biệt nguồn gốc khởi phát suy giáp là vì tuyến giáp hay bên ngoài tên giáp. Chỉ số TSH cần được kiểm tra thường xuyên để theo dõi hiệu quả điều trị ở bệnh nhân bệnh lý tuyến giáp.

Khi cơ thể xuất hiện những triệu chứng khác thường như dưới đây thì bạn tốt nhất nên đi thăm khám bác sĩ:

• Run tay chân;
• Căng thẳng;
• Tập trung kém;
• Đau nhức xương khớp và các cơ;
• Nhịp tim tăng nhanh;
• Người luôn có cảm giác lạnh và chịu nóng kém.

     >>> Bài viết liên quan: Chỉ số TSH và Ý Nghĩa Quan Trọng Trong Xét Nghiệm Tuyến Giáp

Đối tượng nào nên thực hiện định lượng TSH theo định kỳ?

Xét nghiệm chức năng tuyến giáp nói chung và định lượng TSH huyết thanh nói riêng được khuyến nghị sàng lọc ở tất cả nam giới trên 65 tuổi và nữ giới 35 tuổi định kỳ 5 năm. Những nhóm đối tượng có nguy cơ mắc bệnh lý tuyến giáp cao cần xét nghiệm thường xuyên hơn:

• Người lớn tuổi với độ tuổi trên 70;
• Người tiền sử mắc bệnh tự miễn trong quá khứ;
• Gia đình hoặc người thân mắc các bệnh lý liên quan đến tuyến giáp;
• Nữ giới đang mang thai hay sinh để trong 6 tháng đầu tiên.

Tuyến giáp có nhiệm vụ rất lớn trong quá trình phát triển mô não và mô sinh trưởng tại bào thai cũng như trẻ sơ sinh. Tình trạng cường giáp và suy giáp xảy ra ở thai phụ ảnh hưởng rất lớn đến cả mẹ bầu và thai nhi. Không điều trị kịp thời khiến trẻ mắc phải các căn bệnh dị tật bẩm sinh về thể chất và trí tuệ.

Những lợi ích tiềm năng của việc định lượng TSH

Bên cạnh việc phục vụ để chẩn đoán các tình trạng rối loạn chức năng tuyến giáp, thì việc định lượng TSH còn giúp xác định tận gốc nguyên nhân gây bệnh. Những bệnh lý gắn bó cả đời với người bệnh như là cường giáp và suy giáp:

• Suy giáp và cường giáp bắt nguồn từ tuyến giáp;
• Cường giáp và suy giáp xuất phát từ tuyến yên hay tuyến dưới đồi.

Quá trình tiến hành định lượng TSH ở người bệnh

Quá trình lấy mẫu thử máu để xét nghiệm TSH được quy định theo Bộ Y tế, tất cả cơ sở đều có quy trình giống nhau. Quá trình định lượng TSH sẽ diễn ra như sau:

• Trong thực tế, định lượng TSH thực hiện lấy mẫu thường vào buổi sáng. Mẫu máu được tiến hành phân tích trong phòng thí nghiệm. Kết quả sẽ được công bố nhanh chóng cho người bệnh.
• Vì mức TSH có thể dao động trong suốt cả ngày nên tốt nhất nên thực hiện xét nghiệm vào buổi sáng. Người bệnh không cần chuẩn bị quá nhiều trước khi thực hiện định lượng (điển hình như bụng đói qua đêm). Nếu bạn đang sử dụng Lithium hay Dopamine thì ưu tiên sử dụng trước. Cảm giác sau khi lấy máu không gây bất kỳ đau đớn nào, nhưng vết bầm xuất hiện trên tay.
• Mục đích của quá trình điều trị bệnh lý về rối loạn tuyến giáp (suy giáp, cường giáp) là đưa hàm lượng TSH trở về như bình thường ban đầu. Bác sĩ sẽ tiến hành định lượng TSH theo định kỳ như sau 1 tháng/1 lần trong 6 tháng đầu tiên. Số lần sẽ giảm ở các tháng sau với tần suất 3 tháng/lần.

     >>> Xem thêm: Thuốc Thyrozol là gì? Thuốc Thyrozol giá bao nhiêu? 

Kết quả định lượng TSH

Giá trị dùng để tham chiếu trong định lượng TSH thông thường là từ 0.27 – 4.2 mIU/L. Nồng độ của hormone TSH có xu hướng tăng trong các trường hợp:

• Tình trạng suy giáp có nguồn gốc xuất phát từ bệnh lý tuyến giáp;
• Đang điều trị bằng một vài loại thuốc có thể gây suy giáp như: thuốc kháng giáp trạng (Iot 131) hay Lithium,…
• Cơ thể xuất hiện kháng thể chống lại TSH hay vì có tình trạng kháng hormon tuyến giáp diễn ra;
• Người bệnh đã phẫu thuật cắt một phần hoặc toàn bộ tuyến giáp;
• Hàm lượng TSH sản sinh không đúng chỗ;
• Bệnh nhân mắc các loại bệnh lý như: u tế bào biểu mô tuyến yên, viêm tuyến giáp, cường tuyến yên và ung thư phổi,…
• Giảm thân nhiệt cũng là trường hợp cần xem xét;

Mặt khác, nồng độ TSH lại giảm xuống trong các trường hợp như là:

• Bệnh cường giáp gia tăng hormone tuyến giáp nguyên nhân bệnh từ tuyến giáp;
• Suy giáp xuất phát từ tuyến yên và vùng dưới đồi;
• Người bệnh đang chữa trị bằng thuốc: Amiodaron hay chế phẩm chứa Iot,…
• Suy giảm chức năng tuyến yên.

Thế nhưng bác sĩ cũng nên cân nhắc trong một số trường hợp nồng độ TSH thấp vẫn chưa đủ dữ kiện để khẳng định tình trạng cường giáp. Để đưa ra nhận định chính xác, bác sĩ cần kết hợp xét nghiệm TRH cùng với TSH cho người bệnh.

Với những người bệnh đang sử dụng Amiodaron cần phải thực hiện xét nghiệm TSH trước khi uống thuốc. Thời gian xét nghiệm nên là 6 tháng/lần theo định kỳ để theo dõi. Thai phụ khi bị suy giáp sẽ gây ra nhiều tình trạng nguy hiểm như: sinh non, tiền sản giật và thiếu máu,…

Các yếu tố có thể ảnh hưởng đến kết quả định lượng TSH

Bác sĩ cũng như người bệnh nên để ý để tránh ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm TSH. Kết quả sẽ có tỷ lệ chính xác cao hơn khi chú những điều dưới đây:

• Hồng cầu trong mẫu xét nghiệm bị vỡ;
• Điều trị bằng các chất đồng vị phóng xạ (I-131);
• Người bệnh sử dụng các thuốc gia tăng nồng độ TSH như: Kali Iodure, Lithium và Amphetamine,… hoặc các thuốc khiến nồng độ TSH giảm sút như: Dopamine, Aspirin,…

Ý nghĩa của các chỉ số trong kết quả định lượng TSH lâm sàng

Việc định lượng TSH có vai trò rất quan trọng giúp chẩn đoán các bệnh lý liên quan đến rối loạn chức năng tuyến giáp. Đồng thời, bác sĩ sẽ xác định được nguồn gốc bệnh và từ đó tìm ra phương pháp chữa bệnh hiệu quả.

Phương tiện này còn là công cụ hữu hiệu giúp đưa ra dự báo về kết quả tái phát hay sức khỏe ổn định. Nếu chỉ số nồng độ TSH vẫn ở mức thấp trong thời gian dài, chứng tỏ thuốc không đáp ứng tốt và khả năng cao tái phát nếu ngưng thuốc.

Định lượng TSH là việc được chỉ định đầu tiên khi khám lâm sàng nghi ngờ có tình trạng rối loạn chức năng tuyến giáp. Ý nghĩa các chỉ số được tổng hợp lại như dưới đây:

Nồng độ TSH bình thường

Một người có tuyến giáp hoạt động khỏe mạnh thường có nồng độ TSH bình thường là 0.4 – 5 mIU/L (đơn vị quốc tế Milli/lit). Giờ đây bạn đã có câu trả lời cho câu hỏi chỉ số TSH như thế nào là bình thường để kiểm soát sức khỏe của mình tốt hơn.

Tăng hàm lượng TSH (hormone kích thích tuyến giáp) gặp trọng

Kết quả hàm lượng TSH tăng cao khởi phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau và cần được cân nhắc kỹ càng. Các bệnh lý suy giáp đa phần làm cho nồng độ hormone tuyến giáp giảm xuống mức thấp. Vì vậy, nồng độ TSH cao để kích thích tuyến giáp sản sinh lượng hormone bù lại.

Chỉ số TSH cao trong các bệnh lý về suy giáp hay bệnh lý khác không gây ra nhiều nguy hiểm cho sức khỏe. Tuy vậy, bệnh tình tiếp diễn trong thời gian dài không được chữa trị hay điều trị không đúng phương pháp rất dễ gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm.

Người bệnh cần đặc biệt lưu ý, nhất là những thai phụ vì tình trạng suy giáp ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển toàn diện của trẻ. Ngoài ra, nhiều hậu quả nghiêm trọng có thể xảy đến: tiền sản giật, thiếu máu, sinh non và thai phát triển chậm hay suy dinh dưỡng,…

     >>> Đọc thêm: Xạ hình tuyến giáp: Kỹ thuật chẩn đoán ung thư tuyến giáp hiệu quả

Nồng độ TSH ở mức thấp

Nguyên nhân phổ biến nhất khiến cho hàm lượng TSH trong cơ thể xuống mức thấp chính là bệnh lý cường giáp. Nồng độ hormone tuyến giáp tăng cao là lý do khiến nồng độ TSH giảm vì mối liên hệ giữa tuyến yên và tuyến giáp.

Các triệu chứng phổ biến nhất của cường giáp tác động lên người bệnh và ảnh hưởng đến người bệnh trong suốt quãng đường còn lại như:

• Nhịp tim rối loạn;
• Yếu cơ;
• Tình thần lo lắng, bồn chồn thường xuyên;
• Tình trạng tiêu chảy cấp tính;
• Sụt cân.

Những dấu hiệu này thường diễn ra ở người bệnh mắc tình trạng cường giáp (đặc biệt là bệnh Basedow – Hashimoto). Hiện tượng bướu cổ có thể xuất hiện vì kích thước tuyến giáp tăng khi hoạt động quá mức.

Tính mạng của người bệnh sẽ bị đe dọa trong vài trường hợp liên quan đến biến chứng bướu cổ. Hơn nữa, người bệnh rất dễ tự ti với ngoại hình của mình vì sự phình to ở cổ. Để đảm bảo an toàn tối đa, người bệnh cần được thăm khám thường xuyên khi phát hiện các triệu chứng bệnh.

Người bệnh nên phòng ngừa bệnh tuyến giáp như thế nào?

Người bệnh nếu muốn phòng ngừa hoặc hạn chế tỷ lệ mắc phải các bệnh về tuyến giáp cần phải áp dụng những biện pháp như dưới đây:

• Chế độ ăn uống hàng ngày phải bổ sung đầy đủ lượng Iod. Các bạn có thể bổ sung thông qua các loại thực phẩm giàu Iod như: rong biển, trứng thịt, Cacao, cá, sữa và rau xanh trái cây,…
• Hạn chế ăn các loại thực phẩm từ đậu nành cũng như chế biến từ đậu nành;
• Tránh sử dụng chất kích thích như rượu bia hay thuốc lá,…
• Thường xuyên theo dõi tình trạng sức khỏe của cơ thể để nhận biết sớm các triệu chứng bệnh và khám chữa trị kịp thời.

     >>> Tham khảo: Kiểm tra chức năng tuyến giáp – Điều kiện cần để bảo vệ sức khỏe

Thực hiện định lượng TSH ở đâu uy tín và kết quả chính xác nhất?

Định lượng TSH là xét nghiệm đóng vai trò thiết yếu để chẩn đoán và điều trị các bệnh lý tuyến giáp. Chính vì điều đó, người bệnh cần phải lựa chọn một cơ sở y tế chất lượng và đáp ứng được mặt trang thiết bị hiện đại.

Bên cạnh đó, dịch vụ chăm sóc sức khỏe cũng như thăm khám tận tình và chu đáo để giảm thiểu nhiều rủi ro. Hiện nay, nhiều bệnh viện lớn thuộc trung ương cũng như tuyến tư cung cấp dịch vụ xét nghiệm, khám và chữa các bệnh lý tuyến giáp với mức giá phổ thông.

Sự canh tranh gay gắt trong ngành Y tế hiện nay thúc đẩy các cơ sở y tế phát triển không ngừng. Thủ tục đăng ký và đặt lịch khám diễn ra trong thời gian ngắn, tiết kiệm nhiều chi phí. Nhiều gói khám đa dạng phục vụ tối đa nhu cầu khám bệnh của khách hàng.

Đội ngũ y bác sĩ được đào tạo bài bản với nhiều năm kinh nghiệm khám và chữa bệnh tuyến giáp. Hệ thống vận hành theo khoa học với dịch vụ y tế chuyên nghiệp. Mức viện phí phù hợp với tài chính của nhiều bệnh nhân.

Kết Luận

Việc định lượng TSH cũng như các xét nghiệm tuyến giáp đóng một vai trò hết sức quan trọng. Nhờ vào đó, các bác sĩ có thể chẩn đoán chính xác tình trạng bệnh, nguồn gốc bệnh và cách thức điều trị mang lại hiệu quả cao nhất.

Hiện nay, với sự phát triển của khoa học công nghệ, người bệnh có thể yên tâm thực hiện định lượng TSH ở nhiều cơ sở y tế. Dịch vụ y tế chuyên nghiệp cùng đội ngũ y bác sĩ chuyên môn cao sẽ giúp bạn xác định bệnh nhanh chóng và chữa trị bệnh dứt điểm.